domingo, 5 de marzo de 2017

Batalla xudicial pola «Lela» de Castelao

A Audiencia de Santiago obriga a reabrir a investigación sobre quen é o autor da música que adaptou os famosos versos incluídos en «Os vellos non deben de namorarse»
Lela é nome de muller. Concretamente, da moza pola que perdeu a cabeza o boticario Saturio da obra de teatro Os vellos non deben de  namorarse escrita por Castelao. Na páxina 6 desa peza concibida durante o seu exilio arxentino e estreada por primeira vez en Galicia o 25 de xullo de 1961 na praza da Quintana de Santiago, o maduro namoradizo canta a un tempo cos seus colegas unha canción que se converteu en hit na voz de Doce Pontes e a gaita de Carlos Núñez.
Os que quizais son os versos máis afamados de Castelao foron musicados por Rosendo Mato Hermida (Vilalba, 1914-Santiago, 1994) precisamente para a estrea galega de 1961. Así está rexistrado na Sociedade Xeral de Autores e Editores (SGAE) e antes, en 1977, no Rexistro Xeral da Propiedade Intelectual. Con todo, ao redor da autoría da música que fixo universal á Lela de Castelao líbrase agora mesmo unha batalla xudicial que tivo o seu primeiro acto en decembro do 2006. A cantante viguesa Eva Carreiras participaba en Operación Triunfo e estaba moi cuestionada no programa. Nun momento dado, o presentador deu paso a unha mensaxe que quedara gravado no contestador automático da cadea e que dicía: «Eva, é para darche ánimos e que traballes, Fai caso das indicacións que che fai o xurado. Son Miguel, de Santiago, o compositor da canción Lela. Ánimo»
Os ollos de Eva Carreiras abríronse como pratos e da súa boca só saíu un «ala» de sorpresa porque ela xa cantara Lela antes en público. «É unha canción moi coñecida na túa terra?», preguntáronlle, e ela lanzouse a capela. A súa voz e o poderío destes versos creou un momento máxico para moitos pero xeou o corazón da filla de Rosendo Mato Hermida. A indignación de María Dores Mato Gómez chegou ao grao máximo cando poucos días despois, o 12 de xaneiro do 2007, o programa Luar da TVG presentaba como primicia ao autor daquela mensaxe telefónica como o teoricamente descoñecido compositor da música de Lela. José Miguel Santiago Sánchez ratificouse en directo en que aquela marabillosa música era obra súa e os herdeiros de Matogueira Hermida decidiron protestar ante a Televisión de Galicia, que rectificou na seguinte edición de Luar, o 23 de febreiro.
Para resolver o asunto, María Dores Mato presentou unha querela nos xulgados de Santiago que caeu sobre a mesa de Ana López-Suevos, unha maxistrada con recoñecida sensibilidade pola cultura galega que é das poucas que emite todas as súas resolucións xudiciais na lingua de Rosalía. Con todo, o pasado 22 de agosto, a xuíza optou por arquivar a denuncia e contou co apoio da Fiscalía compostelá, que se opuxo ao recurso de apelación que presentou a filla do que nos anos 70 rexistrou a música de Lela ao seu nome.
A sala estima que pode haber un delito de plaxio e non só un caso civil. No auto polo que a Audiencia Provincial obriga a reabrir a investigación sobre a autoría da música de Lela, a sala admite que a querela interposta pola filla de Rosendo Mato non é «precisa», pero advirte que, dado que a composición aparece inscrita a nome do seu pai no Rexistro da Propiedade Intelectual «debe aclararse cal é o título que ostenta José Miguel Santiago Sánchez para atribuírse a condición de autor da canción e para comunicalo publicamente». Se a denunciante tivese razón e o denunciado carecese de ningún título válido, a sección compostelá do tribunal entende que podería existir un delito de plaxio. «Trataríase así de algo máis que unha simple controversia civil sobre dereitos de propiedade intelectual», conclúe o maxistrado.
Xurxo Melchor. La voz de Galicia 05/03/2017

Ningún comentario:

Publicar un comentario